2020 zou het jaar worden van 75 jaar vrijheid. Maar die mijlpaal is grotendeels overschaduwd door de coronacrisis. En toch horen we - in de crisis van nu - ook nog de gesprekken over de crisis van toen. De verhalen van verlies en honger. Van stress en verdriet. Maar wat vooral bleef hangen, waren de verhalen van kracht en trouw: kracht om door te gaan en trouw te blijven aan idealen. Mensen die er voor elkaar willen zijn en samen vechten voor betere tijden. Die verhalen maakten diepe indruk en krijgen - in dit bewogen jaar - nieuwe betekenis. Omdat ze ons laten zien wat hoop is. En ons wijzen op wat echt telt.
Met die verhalen in ons achterhoofd zoeken we ook nu naar richting voor Ridderkerk. Waar brengen we hoop? Waar is meer aandacht nodig voor wat echt telt?
Ridderkerk is een gemeente waar naar elkaar om wordt gezien. Waar veel mensen zich inzetten voor de ander. Bij de korfbal, de padvinderij en de speeltuinvereniging. Bij Reyerheem, Riederborgh en Salem. En zo kunnen we nog wel even doorgaan. In de eerste lockdown werd deze mentaliteit nog eens extra duidelijk. We zagen indrukwekkende én creatieve burgerinitiatieven. Er werd gebak bezorgd bij de zorgcentra, er werden mooie stoeptekeningen gemaakt, er werd geklapt, kaarten werden verstuurd, boodschappen voor de buren werden gedaan. Ridderkerk op z’n mooist! Een dorp waarin hoop werd geboden. Waarin we met elkaar ons best deden voor wat echt telt. En daar willen én moeten we hard voor blijven werken. Zeker nu de crisis langer duurt dan we willen. Om vol te houden en hoop te blijven geven helpt het om te kijken naar wat er eerder werkte. We moedigen het college aan om die initiatieven die ons helpen om te zorgen voor elkaar volop te (blijven) ondersteunen. Doe er alles aan om ervoor te zorgen dat er steun is voor mantelzorgers, dat eenzaamheid wordt voorkomen. Besteed hier aandacht aan in de Blauwkai en op social media, goed voorbeeld doet vaak volgen. En waar nodig, zorg ook voor de financiering. Om deze woorden met daden te ondersteunen hebben we een motie opgesteld waarmee we het college oproepen om preventieve projecten structureel te financieren. Het gaat dan om projecten als De Buurtcirkel van Aafje vanuit de Reyerheem maar ook Het Geheugenpaleis van Riederborgh in samenwerking met SOL. Deze projecten zijn zo belangrijk voor veel inwoners. Belangrijk om eenzaamheid tegen te gaan, langer thuis te blijven wonen en mantelzorgers te ontlasten. Dat bleek in het voorjaar, toen het tijdelijk noodgedwongen stopzetten van een buurtcirkel deelnemers echt in de knel bracht. Eenzaamheid zorgde voor meer hulpvragen. Dergelijke initiatieven zijn echt waardevol en kunnen grotere hulpvragen en duurdere zorg voorkomen. Dat is wat echt telt. Zeker in deze crisis mag er geen twijfel bestaan over de toekomst van welzijnsactiviteiten.
‘Bid tot de HEER voor de stad en zet je in voor haar bloei, want de bloei van de stad is ook jullie bloei.’ Het is een tekst uit de Bijbel, uit het boek Jeremia (Jeremia 29:7). Het is de tekst die de ChristenUnie Ridderkerk heeft gekozen als wegwijzer in het politieke werk. En die bloei voor de samenleving is alleen maar echte bloei wanneer iedereen mee kan doen. Jong en oud, gezond en beperkt, rijk en arm. Dat is een ingewikkelde opgave. In een wereld waarin door de coronacrisis de kloof tussen kansrijk en kansarm steeds dieper wordt. In Ridderkerk moeten we er alles aan doen om die kloof te dichten.
Eén van de dingen die we kunnen doen is ervoor te zorgen dat iedereen in Ridderkerk de kans krijgt om goed te kunnen lezen, schrijven en rekenen én iedereen een gelijke kans heeft om een goede opleiding te volgen en een diploma te halen. Een ander aspect is het bestrijden van armoede. En een derde is het bevorderen van gemeenschapszin.
Dit college heeft het afgelopen jaar juist voor deze drie onderdelen een stevig fundament gelegd. Denk aan de nieuwe visie op het vormen van Integrale KindCentra (IKC) in Ridderkerk, het vernieuwde beleid rondom minima en schuldhulpverlening en de hoopvolle tekst in de concept nota integraal sociaal domein waar wordt gesproken over het bevorderen van nabuurschap.
Juist nu moeten we snel doorbouwen op dit stevige fundament. Om te voorkomen dat de kloven groter worden. En dat kan echt, wij zien daarin kansen. We noemen een paar mogelijkheden:
Niet alle kinderen in Nederland krijgen dezelfde kansen. Waar je wiegje stond is zo bepalend. Vlak na de zomer bracht de raad een bezoek bij het IKC van de Klimop en kinderopvang SKR. We hoorden hoe belangrijk zo’n plek is voor kinderen én hun ouders. Niet elke ouder is in staat om een kind te helpen met huiswerk. Door taalachterstand wordt de afspraak voor de logopedist niet begrepen. Door stress of onvermogen is het thuis soms onveilig. Dit zorgt voor ontwikkelingsachterstanden. We hoorden hoe kinderen (én hun ouders) kansen krijgen om zich te ontwikkelen. De ChristenUnie roept het college op om in dergelijke situaties lef te tonen en voor elke situatie een persoonlijke, passende aanpak te kiezen. Preventie loont altijd meer dan het oprapen van scherven. Daarvoor is geloof nodig.
Geloof dat kwetsbaren geen casus zijn, maar mensen met dromen, talenten en hoop voor hun eigen toekomst.
Armoede is zoveel meer dan een tekort aan geld. Het is een complex probleem, waarbij stress en isolement, verslaving en gedragsstoornissen oorzaak óf gevolg zijn. Zeker nu een grotere groep in armoede dreigt te komen moeten we er alles aan doen om ellende te voorkomen. Wij kunnen - als gemeente - hoop bieden op een nieuwe toekomst. Dat kan wanneer we met elkaar dat grote probleem van armoede aanpakken. Wij roepen het college op om door te gaan met de positieve houding uit de lockdown van dit voorjaar: schotten naar beneden, elkaar opzoeken, integraal samenwerken, doen wat nodig is. Deze oproep ondersteunen we met een motie waarbij we vragen om te onderzoeken hoe de koppeling tussen schuldhulpverlening en de wijkteams in Ridderkerk verbeterd kan worden. Nu is het meer dan ooit nodig.
Ridderkerk is meer dan duizenden individuen binnen de gemeentegrenzen. We zijn mensen die elkaar kennen, die aandacht voor elkaar hebben, nieuwsgierig zijn naar de keuzes die de ander maakt. Mensen die uit hun eigen sociale kring durven te stappen en samen voor een leefbaar Ridderkerk gaan. Dat zijn de mensen die met elkaar de kloof tussen kansarmen en kansrijken verkleinen. Denk aan het Kookpunt Oost, gezamenlijk bloembakken in de openbare ruimte onderhouden, een kookactiviteit in Drievliet. Dat is wat echt telt. De ChristenUnie daagt het college uit om hier komend jaar zichtbaar en actief op te zijn. Geef initiatieven vanuit de wijken alle ruimte, faciliteer ze en geef ze een podium in de Blauwkai en op de social media van onze gemeente.
Gelijke kansen, minder armoede en meer gemeenschapszin. Zo komt Ridderkerk komend jaar tot bloei.
De Coronacrisis geeft ons veel zorgen. Maar tegelijk zijn er ook lichtpuntjes: dankzij het thuiswerken is het iets rustiger op de weg. Door de wereldwijde crisis is het vliegverkeer sterk gedaald. Minder files, minder geluidsoverlast, minder CO2-uitstoot. Het kán dus wel. Blij zijn we met de door de raad vastgestelde plannen rond mobiliteit en het groen. Allen dragen ze bij aan een gezondere leefomgeving. En daar vragen veel Ridderkerkers om.
De Regionale Energie Strategie moet ons in de regio gaan helpen om in de toekomst CO2-neutraal te worden. Een enorme opgave. Als college, maar zeker ook als raad betekent dit lef hebben en vooruit regeren. Geen belangrijke keuzes voor ons uitschuiven vanwege onzekerheid, maar wel flexibiliteit inbouwen in de plannen die je vaststelt. Goed dat een deel van de Eneco-gelden ook worden gereserveerd voor de uitwerking van de warmtevisie. Hiermee maken we in Ridderkerk een goede start in de energietransitie.
Bij het anders inzamelen van afval zien we hoopvolle resultaten. Zelfs mét de extra kilo’s afval tijdens de eerste lockdown zien we een sterk verbeterd scheidingspercentage. Dat biedt hoop voor de toekomst. Zeker nu de kosten voor restafval sterk stijgen, is het nog belangrijker om de bruikbare grondstoffen hieruit te filteren. Goed voor het milieu én kostenbesparend.
De onlangs vastgestelde groenvisie zet in op het sterk vergroenen van Ridderkerk. Mooi is dat inwoners dankzij de aangenomen motie van de ChristenUnie óók in de uitwerking nadrukkelijk worden opgeroepen om mee te doen. We hebben op diverse mediakanalen al mooie voorbeelden gezien, onder andere de geveltuintjes. Mooi, ga daar mee door college! In het mobiliteitsplan wordt vooral ingezet op meer ruimte voor fiets en voetganger. Ook dat is kiezen voor de schepping: meer aandacht voor gezonder vervoer. En door meer nadruk op verkeersveiligheid wordt ook aan de mens gedacht. We riepen op om bij alle ontwerpen die voor Ridderkerk worden gemaakt, de 8 en 80-jarige als uitgangspunt te nemen. Zo maken we Ridderkerk toekomstbestendig, voor jong en oud. Dat is wat telt.
Helaas beperkt het coronavirus ons als Raad in het bespreken van deze begroting. Deze keer alleen schriftelijke beschouwingen en een beperkt fysiek debat.Veiligheid voor alles. Tegelijk is het jammer, want een mondelinge beschouwing en bespreking van de begroting is een mooie, waardevolle traditie.
Meer dan ooit zullen we dit jaar beseffen dat de begroting een werkdocument is. Het komend jaar zullen er vast ingewikkelde situaties komen. We zullen moeten zoeken naar manieren om in Ridderkerk de schade van deze crisis te beperken en nieuwe hoop te vinden. Wij geloven dat dit kan door steeds te kiezen voor wat echt telt: voor gelijke kansen, voor armoedebestrijding en voor samenleven. En dat alles in een groen en leefbaar Ridderkerk.
Volgens de ChristenUnie is dat echt mogelijk. Ridderkerk staat er financieel goed voor. We zijn dankbaar voor een grote algemene reserve. Laten we die benutten om te investeren in mensen en hun toekomst. Geloof dat investeren (in schoolgebouwen, in groen, in openbaar vervoer en in onze leefomgeving) op termijn veel oplevert. Laten we het geloof hebben dat wanneer je aandacht hebt voor wat echt telt uiteindelijk heel Ridderkerk daar profijt van heeft.
Wij wensen het college en de ambtenaren veel wijsheid, rust én energie toe. En of je nu gelooft of niet: laten de eeuwenoude wijze woorden van Jeremia als zegen met ieder meegaan: dat de bloei van de stad ook jouw bloei mag zijn!
Robert Kooijman en Erna de Wolff